تاریخچه چوب
• تاریخچه استفاده از چوب
چوب یکی از بهترین و سودمندترین مواد خامی است که در طبیعت وجود دارد. از این ماده حیاتی برای ساخت ابزار های اولیه، خانه و قایق برای حرکت در رودها استفاده میشد. سپس، برای ساخت اکثر اشیا و ابزارهای سودمندی که انسان قرنها برای پیشرفت زندگی خود به آنها متکی بود، به کار رفت.
این ماده طبیعی در برابر شرايط مختلف جَوّي، محيطي و گذشت زمان آسیب پذیر بوده و به تدريج نابود مي شود. بنابراين تاريخ و زمان مشخصي در مورد استفاده انسان از اين ماده در دست نيست.
در رابطه با تاریخچه مصرف چوب در ایران، در کاوشهای باستان‌شناسی که بر روی تپه چراغعلی انجام شده است، مجسمه چوبی گاو و گاو آهنی به دست آمده که حکایت از تغییرمسیر چوبسازی هزاره دوم و اول قبل از میلاد دارد. مسلماً در آن زمان چوب نقش مهمی در این سرزمین داشته‌است. داریوش در فرمان بنیاد شهر شوش می‌گوید: «تخته و چوب یکا از گاندرا و کرمانیا آورده شد)». واژه (یکا) در زبان فارسی همان درخت جگ است که چوبی قهوه‌ای رنگ و سخت دارد. از این نقش برجسته قصر آپادانا در دوره هخامنشی آشکار می‌شود که چوب را برای استفاده کاربردی و تزئینی در دوران مادها نیز به کار می‌گرفتند. در قسمتی از این نقش برجسته یک درباری ماد در حال حمل یک صندلی چوبی مشاهده می‌شود که مربوط به سده پنجم پیش از میلاد است.
همچنین از چوب در بناهای مساجد و گلدسته‌ها، مدارس، کاخها، بازارها، دکاکین، حجره ها و کاروانسراها و غیره نهایت استفاده میشد.
• اجزای تشکیل دهنده چوب
چوب یک ماده جامد متخلخل فیبری شکل است که دارای ساختمانی با یاخته های سازمان یافته و ناهمگن است. بطور معمول چوب از تنه یک درخت بدست می آید که خود از 2 قسمت تشکیل شده است:
1. چوب برون یا چوب جوان که معمولا رنگ آن روشن بوده و قسمت فعال تنه درخت را تشکیل می دهد و وظیفه انتقال مواد غذایی بین ریشه و برگها را به عهده دارد.
2. چوب درون یا چوب پیر که معمولا تیره رنگ تر از چوب جوان است. سلولهای این قسمت غیرفعال بوده ولی با ذخیره مواد استخراجی و حفظ استحکام، موجب تداوم حیات درخت می گردد.
چوب از نظر گياه‌شناسي، بخش جامد و سخت زير پوست ساقه درخت يا ديگر گياهان چوبي است که به شکل بافت آوندي وجود دارد.گرچه در باور عموم چوب تنها در درخت و بوته يافت مي‌شود، از نظر علمي‌در همه گياهان آوندي وجود دارد. در چوب دو مجرا وجود دارد:
1- بافت چوبي يا مجراهاي چوبي، که شيره خام، آب و نمک‌هاي معدني محلول را از ريشه به برگها و غنچه‌هاي هوايي مي‌برد.
2- آوند آبکشي يا مجراهاي ليبر، که غذاي آماده براي برگها (شيره توليدي) به شکل محلول از طريق آنها براي تغذيه بقيه گياه به گردش در مي‌آيد.
مجراهاي چوبي به‌وسيله ياخته‌هاي مرده و ديواره‌هاي چوبي شده بوجود مي‌آيند. در هر دو حال پروتوپلاسم سلولي پديدار مي‌گردد و ديوارها به‌وسيله ته‌نشين شدن ماده ليگنين (که سختي چوب از آن است) افزايش مي‌يابند.
• ویژگی های چوب
علل کاربرد فراوان چوب در زمینه های مختلف را می توان در هر یک از مزایای زیر جستجو کرد:
• خواص مكانیكی نسبتا خوب مانند نسبت استحکام به وزن مطلوب و ضربه پذیری مناسب (نسبت استحکام به وزن چوب از فولاد بیشتر است)
• ارزانی، در دسترس بودن و سهولت ساخت
• عایق گرمایی و الکتریکی خوب و جاذب صدا
• قابلیت پرداخت سطحی، رنگ پذیری، كنده كاری و برش
• تجدید پذیری مجدد درخت و عدم آلودگی محیط زیست
همانطور که اشاره شد، چوب ها از نسبت "استحکام به وزن" خوبی برخوردارند. باید توجه کرد که استحكام چوب ها به 2 عامل زیر بستگی دارد:
1. میزان فشردگی الیاف موجود در ساختمان چوب
2. ضخامت جداره چوب ها
اگرچه چوبی که مقدار الیاف آن بیشتر باشد سخت تر و مستحکم تر است، اما طبیعتا آن چوب سنگین تر نیز خواهد بود.
چوب یک ماده جاذب رطوبت (Hygroscopic) است. یعنی اگر قطعه چوب خشكی در محیط مرطوب قرار گیرد رطوبت را جذب می كند و برعكس. جذب یا دفع رطوبت باعث تغییر شکل و كج شدن محصولات چوبی می شود. چرا که با جذب یا دفع آب توسط چوب، حجم آن افزایش یا کاهش می یابد. بنابراین در هنگام بکارگیری چوب ها، باید آنها را خشک کرد. از مزایای خشک کردن چوب میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
جلوگیری از پیچیدن و یا ترک خوردن چوب
مقاومت در برابر باختگی، پوسیده شدن، قارچ زدگی و تغییر رنگ چوب
کاهش وزن چوب
رنگ پذیری بهتر چوب
سهولت کار با چوب نظیر رنده کردن، بریدن و ماشینکاری
افزایش استحکام اتصالات چسبی
• کاربردهای چوب
به طور کلی چوب در صنایع و موارد گسترده و گوناگونی کاربرد دارد، مانند: کشتی سازی ، هواپیما سازی ، راه سازی، صنعت حمل و نقل و بسته بندی ، کاغذ سازی ، ابریشم و چرم مصنوعی ، پارچه بافی ، فیلم سازی ، ساخت ابزار موسیقی و دکوراسیون داخلی، هنرهای چوبی گوناگون نظیر معرق و منبت کاری، خراطی و ....
• انواع چوب
چوب های موجود در ایران به دودسته تقسیم می شوند :
چوب های داخلی یا چوب های جنگلی: چوب هایی که از جنگل های داخلی تهیه می گردند مانند راش، ملچ، چنار، گردو ، افرا، ممرز، توسکا و ... .بیشترین مصرف این چوب ها در ساخت انواع مبلمان و درب و دکوریجات می باشد .
چوب های خارجی: چوب های خارجی از چوب درختان نوک سوزنی مثل کاج وسرو می باشند که عمدتا از روسیه و کشورهای حوزه اسکاندیناوی و اطرافش وارد می شوند.
از این پس در نظر داریم در راستای اهداف وب سایت چوبها، بصورت پیوسته به معرفی چوب های مختلف و کاربرد آن ها در هنر معرق و منبت و مصنوعات چوبی هنری بپردازیم. از این رو به همین توضیحات بسنده نموده و شما را به همراهی در هفته های بعد دعوت می نماییم.
تاریخ انتشار: 23:39:52 1397/01/26
سایر مطالب
معرفی ابزار معرق، قسمت دوم: کمان اره بازو کوتاه آلمانی معرفی ابزار معرق، قسمت اول: کمان اره لوله ای دسته تاشو ویدئوی آموزش تکنیک ساده چاپ تصویر روی چوب ویدئوی آموزش چگونگی برطرف نمودن خط و خش از سطح چوب ویدئوی آموزش منبت چهره بر روی تنه درخت چوب زرشک چوب ممرز چوب توسکا چوب عناب چوب انجیلی چوب نارنج چوب گردو چوب راش چوب افرا نحوه برش زدن یا اره کردن در معرق
نظر کاربران سایت
هنوز نظر ثبت نشده است.
نظر شما
